Για το αναγνωρισμένο, από την Γ.Γ.Α., άθλημα του σκακιού, όλο και λιγότεροι άνθρωποι ρωτάνε «τι είναι το σκάκι». Και αυτό λόγω της δημοσιότητας και της πολύπλευρης ανάπτυξης που έχει γνωρίσει, ιδιαίτερα από απλούς σκακιστές που χρόνια μόχθησαν να το προβάλλουν και να το διδάξουν στα σχολεία.
Ωστόσο το ερώτημα παραμένει προκειμένου να εμβαθύνει τους λόγους ύπαρξής του.
Είναι το σκάκι συνάρτηση της όλης ζωής μας; Είναι μια ανάγκη; Μια παρότρυνση για μάθηση; Βοηθάει το σκάκι να αποφύγεις μια λαθεμένη κίνηση στη ζωή;
Πνευματικοί άνθρωποι, επιστήμονες, αλλά και απλοί εργαζόμενοι, συμφωνούν ότι το σκάκι είναι ένα «κράμα» διαπαιδαγώγησης, επιστήμης, τέχνης, πνευματικής άθλησης και ψυχαγωγίας.
Εκπαιδευτικοί και γονείς διαπίστωσαν σημαντική βελτίωση σε μαθήματα και συμπεριφορά, στα παιδιά που ασχολούνται αγωνιστικά με το σκάκι και συμφωνούν ότι είναι το μοναδικό άθλημα που είναι πολύ κοντά στα μαθήματά τους.
Η παράλληλη άσκηση σώματος και μυαλού από μικρή ηλικία, δημιουργεί τον πραγματικά υγιή οργανισμό. Σε συνάρτηση μάλιστα, ελεγμένης και σωστής διατροφής, ο οργανισμός αποκτά ατσάλινους μυς και νεύρα, ισχυρή δύναμη μνήμης και σκέψης, λογική, πραότητα και ευαισθησία.
Μια πεντάωρη σκεπτόμενη παρτίδα, δεν έχει καμία σχέση με μια πεντάωρη «αδρανή και αμέτοχη» παρακολούθηση στην TV, ή μια πολυδάπανη και ανθυγιεινή απασχόληση με τα «ηλεκτρονικά» της γειτονιάς ή μετά play-stations.
Όποιος προσπαθήσει και μάθει το σκάκι, παράλληλα θα σημαίνει ότι διαθέτει δύναμη και ισχυρή θέληση, γιατί είναι από τα αθλήματα που δεν έχουν κίνητρο…! Δηλαδή, ενώ στα περισσότερα αθλήματα κίνητρο είναι η μπάλα, το στεφάνι, η μουσική που σε προτρέπουν να κινηθείς, στο σκάκι μοναδικό «κίνητρο» έχεις την ΣΚΕΨΗ! Επίσης, δεν υπάρχει ούτε το οικονομικό κίνητρο, ούτε η τύχη…
Με το σκάκι αθλείσαι, διδάσκεσαι και ψυχαγωγείσαι, συμμετέχεις, ο ίδιος στη ζωή σου, δεν ενεργείς πλέον σπασμωδικά, δεν είσαι αναποφάσιστος, επαληθεύεις τα πάντα προκειμένου να κάνεις την… σωστή κίνηση!
Το σκάκι είναι ευεργετικό στις μικρές ηλικίες για την εντόπιση και εξάλειψη ορισμένων αδυναμιών όπως: ατολμία, παθητικότητα, μη διεκδίκηση, μικρές φοβίες, μη έγκαιρη γνώση της αξίας τους η έλλειψη μικρής επιθετικότητας, απαραίτητης όμως για τη ζωή τους και ακίνδυνη, φυσικά, για τους γύρω τους.
Οι πρωταθλητές και πρωταθλήτριες μπορούν να αποκτήσουν- σε συνάρτηση με ικανοποιητικά «μόρια» – το δικαίωμα εισαγωγής τους στα ΑΕΙ και ΤΕΙ χωρίς εξετάσεις.
Δεν σταματά όμως, στον κοινωνικό του ρόλο το σκάκι. Εντυπωσιάζει με το «θέαμά» του, την πολυπλοκότητα και τον κυκεώνα των συνδυασμών του, με τις χιλιάδες επίσημες παρτίδες των πρωταθλημάτων. Είναι άθλημα όλων των ηλικιών πολύπλευρο και ποικίλο σε διοργανώσεις.
Η αγωνιστική του «εμβέλεια» είναι μοναδική σαν πνευματικό άθλημα, γιατί κανένα άλλο δεν παρουσιάζει αυτό το «άπλωμα» σε όλες τις κοινωνικές τάξεις της χώρας, αυτή την αστείρευτη αγωνιστική συμμετοχή.
Μερικά προσόντα με τα οποία θωρακίζεται ο σκακιστής και η σκακίστρια είναι η υπομονή η μεθοδικότητα, η προσοχή, η θέληση, η φαντασία κ.α.
Ο Γερμανός πολυεπιστήμονας και φιλόσοφος Γκαίτε, έλεγε ότι το σκάκι είναι η γυμναστική του μυαλού και αποτελεί την «Λυδίαν λίθο» της κρίσης!
Ας μην ξεχνάμε, τέλος, ότι αθλητισμός σημαίνει συναγωνισμός. Έντιμος συναγωνισμός. Και συναγωνισμός με την έννοια της άμιλλας, σημαίνει πρόοδος, θέληση για ζωή, αγάπη για τον άνθρωπο! Αν κάποιος προσπαθήσει να αντικρούσει την άποψη ότι ο αθλητισμός παράγει πολιτισμό, είναι σα να θέλει να ανατρέψει ένα γεωμετρικό αξίωμα…
Η ζωή μας -φυσικά- δεν είναι μόνο το σκάκι, είναι παράλληλα και πρώτιστα μάθηση, επαγγελματισμός προσανατολισμός, συμμετοχή στα κοινά…
Δημήτρης Χρ. Ρουμελιώτης
